Χειμερινό ηλιοστάσιο μια πανάρχαια γιορτή.

Ο Ήλιος όπως φαίνεται από την κορυφή του Ταυγέτου, όπου
σύμφωνα με τον Παυσανία έκαναν τελετές και θυσίες για τον Ήλιο

Ποτέ μια κυρίαρχη τάξη δεν εξαλείφει τα πάντα από τις συνήθειες των πληθυσμών που επιβάλλεται. Αφήνει στίγματα εδώ και εκεί ώστε να μπορέσει να εδραιωθεί πιο αποτελεσματικά στην εξουσία. Μια τέτοια γνωστή ιστορικά αλλαγή κυριαρχίας είναι από την πολυθεΐα και το λεγόμενο δωδεκάθεο στον χριστιανισμό, χωρίς βέβαια αυτό να έχει σημείο εκκίνησης το δωδεκάθεο, αλλά πηγαίνοντας ακόμα πιο πίσω χρονικά σε παλαιότερες θρησκείες και δοξασίες.
Ένα τέτοιο σπάραγμα, σημείο αναφοράς αυτής της συνέχειας είναι και η γιορτή των Χριστουγέννων, όπου γιορτάζεται ένας θεός που γεννιέται την στιγμή που η μέρα προσπαθεί να πάρει χρόνο από την νύχτα, μια στιγμή που έρχεται αμέσως μετά από την μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου. Ο θεός αυτός γεννιέται την εποχή που χρόνια πριν είχε γεννηθεί ο Απόλλωνας (Ήλιος), ο Διόνυσος, ο Μίθρα, ο Όσιρις, ο Βράχμα, ο Βάαλ και άλλοι πολλοί θεοί.

Τίποτα δε είναι καινούργιο σ' αυτή την πανάρχαια γιορτή που ακολουθεί την ανθρώπινη παρουσία στη Γη. Βέβαια όλα αυτά στις μέρες μας έχουν χάσει την ουσία τους και έχουν απομείνει αδειανά πουκάμισα, που εξυπηρετούν καταναλωτικά και παγκοσμιοποιημένα μπερδεμένα πρότυπα με όπως αυτό του Άγιου Βασίλη, που είναι ο Santa Claus δηλαδή ο Άγιος Νικόλας, που δεν ξέρουμε αν μένει στον βόρειο πόλο ή στην Καισαρεία, όπως δεν ξέρουμε πότε φέρνει τα δώρα, τα  Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά; Το παραπάνω μπέρδεμα είναι χαρακτηριστικό αυτής της παγκοσμιοποιημένης πλέον γιορτής που παραμερίζει και σβήνει, οτιδήποτε οι κοινότητες των ανθρώπων για χρόνια δημιούργησαν και νοηματοδότησαν.

Τα κάλαντα, είναι μια πανάρχαια πρακτική από την εποχή του Ομήρου τουλάχιστον. Στην κλασική αρχαιότητα τα κάλαντα γινόντουσαν προς τιμήν του Διονύσου και ονομάζονταν Πυανέψια ή Θαργήλια.  Τα έλεγαν παιδιά που ζούσαν οι γονείς τους, κρατώντας ένα κλαδί ελιάς στολισμένο με μαλλιά και καρπούς την λεγόμενη ειρεσιώνη και μεταφέροντας έτσι ευχές και παινέματα σε κάθε σπίτι. Στην συνέχεια κρεμούσαν την ειρεσιώνη στις πόρτες των σπιτιών τους και την έκαιγαν αργότερα σε τελετουργική φωτιά. Επίσης, τα παιδιά κρατούσαν και διακοσμημένα ραβδιά, τους «θύρσους» καθώς και ομοιώματα πλοίων που συμβόλιζαν τον ερχομό του Διόνυσου. Σε όλα αυτά τα στοιχεία έχουν αναφορές οι σημερινοί καλαντιστές που συχνά κρατάνε μικρά καράβια καθώς και ραβδιά  στη Μακεδονία και τη Θράκη, τις λεγόμενες μαγικές «σούρβες». Στους ρωμαϊκούς χρόνους η γιορτή των Καλενδών, που γινόταν την ίδια εποχή έδωσε το όνομα της στα σημερινά κάλαντα.

Τα Χριστούγεννα λοιπόν, είναι η συνέχεια μιας πανάρχαιας γιορτής που η κάθε κυρίαρχη τάξη την προσάρμοζε σύμφωνα με τα δικά της πρότυπα. Η γιορτή αυτή είναι άμεση συνυφασμένη με το χειμερινό ηλιοστάσιο και την χρονική στιγμή όπου η μέρα αρχίζει σιγά σιγά να ροκανίζει τον χαμένο της χρόνο απ' την νύχτα!

Αυτά τα ολίγα για τον κύκλο του χρόνου και την συνέχεια κάποιων γιορτών, που στις μέρες μας αγνοούνται!