22.000 στρατιώτες της Κοινοπολιτείας στριμώχνονται στην παραλία της πόλης από τους Ναζί
Το μεσημέρι της 28ης Απριλίου ολιγάριθμη εμπροσθοφυλακή των Ναζί μπαίνει στην Καλαμάτα. Συλλαμβάνονται κάποιοι βρετανοί οι οποίοι βρίσκονταν στην είσοδο της πόλης για να κατευθύνουν στρατιώτες που κατεύθυναν στην πόλη. Οι Ναζί εγκαθίστανται στο λιμάνι της Καλαμάτας στο κτήριο του τελωνείου και στήνουν δύο πυροβόλα όπλα, το ένα στην συμβολή των οδών Ναυαρίνου και Κανάρη και το άλλο Ναυαρίνου και Μαιζώνος.
Οι χιλιάδες εναπομείναντες στρατιώτες είναι μαζεμένοι στους ελαιώνες της παραλίας στην περιοχή
 |
| Φαρών και Ναυαρίνου το πρωί 29 Απριλίου |
Ενώ εκείνη την νύχτα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί η εκκένωση, καθώς πλέον οι αυστραλοί ελέγχουν την παραλία, μια ασυνεννοησία οδηγεί στον εγκλωβισμό των 7.000 στρατιωτών. Πλοίο που είχε ήδη φτάσει στην ακτή το βράδυ της μάχης, παραλαμβάνει περίπου 332 στρατιώτες και στέλνει μήνυμα σε επτά πλοία που βρίσκονταν στα ανοιχτά. Το σήμα ανέφερε ''Βombs in Harbour'' (Βόμβες στο Λιμάνι), αλλά ο ασυρματιστής το παράκουσε ως ''Bosche in Harbour ''! (Γερμανοί στο Λιμάνι).Η λέξη ''Boche'' είναι συντόμευση της γαλλικής λέξεως ''caboche'', που σημαίνει ''χοντροκέφαλος'', ''ανόητος'', ''ηλίθιος''. Το μήνυμα, σύμφωνα με το αγγλικό ναυτικό, δεν παραλαμβάνετε καθαρό και φτάνει με αρκετές ώρες καθυστέρηση και έτσι οι πλοίαρχοι των πλοίων βλέποντας τις λάμψεις και τις εκρήξεις που σημειώνονταν στην παραλία από την μάχη βγάζουν το συμπέρασμα ότι οι Γερμανοί έχουν μπει και καταλάβει την πόλη. Όταν ο Ναύαρχος έλαβε το σήμα διέταξε τα πλοία να αποχωρίσουν από την περιοχή, δεδομένου ότι οι Ναζί είχαν καταλάβει την πόλη. Το τραγικό αυτό λάθος είχε ως αποτέλεσμα να συλληφθούν στην Καλαμάτα 7000 άνδρες ενώ πολλοί θα μπορούσαν να είχαν διασωθεί, και να μεταφερθούν στην Κρήτη.
Έτσι η νίκη στην πολύνεκρη μάχη ήταν χωρίς αντίκρισμα καθώς το ξημέρωμα 7.000 στρατιώτες συλλαμβάνονται από τους Ναζί και οδηγούνται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι 7.000 στρατιώτες οδηγούνται από τους Γερμανούς μέσα από την πόλη. Εντύπωση κάνει στους ντόπιους ότι οι συλληφθέντες τραγουδούσαν, γελούσαν, ενώ υπήρχε ακόμα και άτομο που έπαιζε ακορντεόν.
Παρόλο αυτά η διαδικασία εκκένωσης συνεχίστηκε μέχρι και την 1η Μαΐου καθώς πολλοί στρατιώτες κατέφυγαν στην Μάνη και κάποιοι στην Πυλία και από εκεί μεταφέρθηκαν στην Κρήτη ή στην Μέση Ανατολή.
 |
| Στρατιώτες που διέφυγαν στην Μάνη. Φώτο από Τραχήλα |
Αφήγηση του Βασίλη Ι. Μανιάτη δημοσιευμένη στο www.tharrosnews.gr
«Θυμάμαι, άλλοι από τους συμμάχους, που δεν είχαν παραδοθεί, έφευγαν για τα βουνά. Μέσα από τον ξεροπόταμο Νέδοντα έφευγαν βορινά της Καλαμάτας, κι άφηναν μέσα στις μάντρες του ποταμού παλάσκες- όπλα- ασφυξιογόνες μάσκες- κιβώτια σιδερένια με σφαίρες, μέχρι και ένα οπλοπολυβόλο.
Φεύγοντας, ζητούσαν «μπρέντ και γουότερ», ψωμάκι και νερό.
Οι καλοί μας γείτονες τους έδιναν ό,τι είχαν και τους γέμιζαν τα παγούρια με νερό. Αυτοί, σε ανταπόδοση, έδιναν ρολόγια, ξίφη, ασημένιες ταυτότητες, πιστόλια, ασημένιους σταυρούς κ.ά., αλλά οι καλοί και πονετικοί Έλληνες δεν έπαιρναν τίποτα από όλα αυτά. Κοίταζαν μόνο να τους βοηθήσουν. Ποιος ξέρει τι να έγιναν αυτοί οι άνθρωποι!
Όλα αυτά, θυμάμαι, γίνονταν στη θέση «Κοτρώνι», σημερινή ιχθυαγορά.
Ένας στρατιώτης, ψηλός και ροδοκόκκινος, μου χάρισε μια ασφυξιογόνο μάσκα και την έκρυψα κάτω από το κρεβάτι μου. Όμως, το ανακάλυψαν οι γονείς μου και την έθαψαν βαθιά στην αυλή μας. Φόβος και τρόμος από τους κατακτητές. Είχαν ειδοποιήσει τους Καλαματιανούς να παραδίδουν σ’ αυτούς ό,τι στρατιωτικό είδος είχαν, ή έβρισκαν, αλλιώς επί τόπου θανατική εκτέλεση. Θυμάμαι ακόμα ότι στο σημείο εκείνο –θέση «Κοτρώνι» οδού Σπάρτης τότε- είχαν εγκαταλείψει και ένα στρατιωτικό «τζιπ» ξεσκέπαστο με ένα μεγάλο ασύρματο και ένα μεγάλο πολυβόλο. Είχε ακόμα και ένα ραδιόφωνο, το οποίο μετέδιδε συνέχεια».
Πηγές:
Βιβλίο Η. Μπιτσάνη: https://eleftheriaonline.gr/images/2/pdf/2021/battleofkalamata1941.pdf
https://www.eleftheriaonline.gr/local/politismos/history/item/62520-maxi-kalamatas-s28-apriliou-1941
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου