Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2018

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ. Όταν η περιβαλλοντική συνείδηση καταλήγει σε χωματερές ανθρώπων

Όλοι μας έχουμε δει σε διάφορα σημεία να υπάρχουν ειδικοί χώροι όπου ο καθένας μπορεί να αφήσει την παλιά ή την χαλασμένη ηλεκτρονική του συσκευή. Τι είδους ανακύκλωση γίνεται όμως και ποιοι την κάνουν; Αρκετοί ίσως να έχουμε δει και μια τηλεοπτική διαφήμιση με το μότο: «ανακύκλωση συσκευών, το κάνεις για σένα». Είναι από τις φορές που θα συμφωνήσουμε απόλυτα με τα παραπάνω και θα εξηγηθούμε γι’ αυτό. Η ανακύκλωση συσκευών είναι όντως κάτι που το άτομο το κάνει μόνο για τον εαυτό του και για τίποτα άλλο. Είναι από τις περιπτώσεις που το άτομο κοιμάται ήσυχο έχοντας ήσυχη την συνείδησή του ότι προσέφερε στο περιβάλλον, ότι δεν δημιούργησε άλλο ένα απόβλητο που δεν θα απορροφηθεί από την φύση στον αιώνα τον άπαντα και όλα αυτά ανακυκλώνοντας την ηλεκτρονική του συσκευή.

Με την ανακύκλωση το άτομο εναποθέτει ένα δικό του πρόβλημα σε κάποιον άλλον, στο Κράτος, σε μια Ανώνυμη Εταιρία σε μια Δημοτική Επιχείρηση κλπ. Τελικά όμως το πρόβλημα, μέσα από την διαχείριση των παραπάνω φορέων, μεταφέρεται ώσπου εν τέλει να το επωμίζονται οι λαοί της Άπω Ανατολής, της Αφρικής και της Ινδίας. Καμμία ανακύκλωση ηλεκτρονικών συσκευών δεν γίνεται από τις εταιρίες που διαφημίζονται ως τέτοιες. Οι εται­ρείες ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών είναι ουσιαστικά κομιστές ηλεκτρονικών αποβλήτων προς άλλες εταιρείες και πάει λέγοντας, μέχρι οι συσκευές να φτάσουν στην Αφρική, στην Ινδία ή στην Κίνα. Το εμπόριο των αποβλήτων έχει μεγάλα κέρδη. Με αυτό τον τρόπο είναι όλοι ευτυχισμένοι: ο καταναλωτής που έπραξε το περιβαλλοντικό του καθήκον (το κάνεις για σένα λέει το σποτ!) και όλοι οι ενδιάμεσοι, Κράτος, Ανώνυμες Εταιρίες, Δημοτικές Επιχειρήσεις κτλ. που τσίμπησαν αρκετά φραγκάκια απ’ την διακίνηση των ηλεκτρονικών αποβλήτων και τέλος τα εκάστοτε εξουσιαστικά οικονομικά συστήματα, καπιταλιστικά, δημοκρατικά, κουμουνιστικά, δικτατορικά κτλ που είναι οι τελικοί αποδέκτες, κερδίζοντας τεράστια οικονομικά οφέλη στις πλάτες όλων αυτών που ζουν και αναπνέουν παρέα με τα ηλεκτρονικά απόβλητα ολόκληρου του κόσμου.

Αν μπορούσαμε να κρυφτούμε μέσα σε μια ηλεκτρονική συσκευή που τοποθετείται σε ένα ειδικό κάδο ανακύκλωσης πιθανόν θα κάναμε ένα μεγάλο και μακρύ ταξίδι σε μια από τρεις περιοχές του πλανήτη. Θα ταξιδεύαμε για την Άκκρα την πρωτεύουσα της Γκάνας ή για το Νέο Δελχί της Ινδίας ή για το Guiyu της νοτιοανατολικής Κίνας.

Άκκρα

Στην Άκκρα της Γκάνας βρίσκεται η μεγαλύτερη χωματερή ηλεκτρονικών αποβλήτων του πλανήτη. Εκεί συσσωρεύονται κάθε χρόνο πάνω από 215.000 τόνοι ηλεκτρονικών συσκευών και 129.000 τόνοι κάθε είδους ηλεκτρονικό απόβλητο. Σ’ αυτή την χωματερή συρρέουν καθημερινά χιλιάδες φτωχοί άνθρωποι που προσπαθούν να εξάγουν από αυτές τις συσκευές με την μέθοδο
της καύσης, πολύτιμα μέταλλα όπως χαλκό, χρυσό κτλ. Στην περιοχή αυτή υπάρχει μόνιμα ένας μαύρος καπνός που δημιουργείται από την καύση των καλωδίων για την εξαγωγή των πολύτιμων μετάλλων. Το σκηνικό της κόλασης του Δάντη συμπληρώνεται από πολλούς που προσπαθούν να σπάσουν τηλεοράσεις με πέτρες στα χέρια ή πετώντας τες στο έδαφος. Μεταξύ όλων αυτών των φτωχών ανθρώπων βρίσκονται και μικρά παιδιά που μετά βίας έχουν κλείσει την πρώτη δεκαετία της ζωής τους, μιας ζωής με τους χειρότερους όρους διαβίωσης και το χειρότερο μέλλον μπροστά τους. Ο αέρας είναι μολυσμένος και όσοι βρίσκονται εκεί αναπνέουν αυτό τον τοξικό αέρα προκαλώντας τεράστιες βλάβες στον οργανισμό τους. Περίπου 220.000 άνθρωποι ζουν γύρω από αυτή την χωματερή και συνεπώς σ’ αυτό το τοξικό περιβάλλον.

Guiyu

Η πόλη Guiyu απαριθμεί περίπου 150.000 κατοίκους, οι οποίοι είναι όλοι επιφορτισμένοι στην διάλυση ηλεκτρονικών συσκευών για την εξαγωγή χρυσού, χαλκού, μολύβδου, ασημιού και άλλων πολύτιμων μετάλλων. Η πόλη είναι συγχρόνως χωματερή και σταθμός επεξεργασίας ηλεκτρονικών αποβλήτων. Περίπου 5.500 οικογενειακές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην επεξεργασία παλιών υπολογιστών, κινητών τηλεφώνων και κάθε είδους ηλεκτρονική συσκευή που μπορεί να φανταστεί κάποιος. Εκτός από την απίστευτη μόλυνση του περιβάλλοντος, του αέρα και του υδροφόρου ορίζοντα, συνέπειες υπάρχουν και στην υγεία των ανθρώπων όπου το 80% των παιδιών της Guiyu έχουν επικίνδυνα επίπεδα μολύβδου στο αίμα τους.







Νέο Δελχί

Χιλιάδες κάτοικοι που ζουν στα 
περίχωρα του Νέου Δελχί στην Ινδία, και σε πολλές δορυφορικές του πόλεις όπως το Noida, ασχολούνται με την επεξεργασία των ηλεκτρονικών συσκευών για την εξαγωγή πολύτιμων μετάλλων. Με την μέθοδο της καύσης όπως είδαμε και παραπάνω, προσπαθούν να εξάγουν χαλκό ώστε να κερδίσουν 3 με 5 δολάρια την ημέρα. Το Seelampur, βρίσκεται περίπου 14 μίλια έξω από το Νέο Δελχί και είναι η μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρονικών αποβλήτων στη χώρα. Το Seelampur αποτελείται από βουνά πολλών τόνων ηλεκτρονικών αποβλήτων όπου καθημερινά δημοπρατούνται σε επίδοξους αγοραστές. Χαρακτηριστική είναι η πώληση ενός τέτοιου βουνού 50 τόνων από παλιά κινητά τηλέφωνα στην τιμή των 2.500 δολαρίων. Η αποσυναρμολόγηση και η εξαγωγή των πολύτιμων μετάλλων από τα κινητά τηλέφωνα θα φέρει πολλαπλάσια κέρδη στον αγοραστή του συγκεκριμένου βουνού.

Όλα αυτά έχουν ανεπανόρθωτο κόστος στην υγεία των φτωχών ανθρώπων που δουλεύουν για ελάχιστα δολάρια την ημέρα. Περίπου το 67% των εργαζομένων στον τομέα των ηλεκτρονικών αποβλήτων στην Ινδία πάσχει από αναπνευστικές ασθέ­νειες όπως δυσκολίες αναπνοής, ερεθισμούς, βήχα, πνιγμό και προβλήματα τρεμούλας.

Πολλά παιδιά εργάζονται σε διάφορα αυτοσχέδια εργαστήρια ανακύκλωσης χωρίς επαρκή προστασία. Τα ηλεκτρονικά απόβλητα αποτελούνται συνήθως από 40% μόλυβδο και 70% βαρέα μέταλλα. Οι ρύποι οδηγούνται στην ατμόσφαιρα από την καύση, στα υπόγεια ύδατα, ενώ δηλητηριάζεται και το έδαφος από τους χώρους ταφής πολλών αποβλήτων. Η υψηλή και παρατεταμένη έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες, που εκπέμπονται κατά την ανακύκλωση καταστρέφει το νευρικό σύστημα, το αίμα, τα νεφρά, την ανάπτυξη του εγκεφάλου και μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικές και δερματικές διαταραχές, βρογχίτιδα και καρκίνο του πνεύμονα.

Η ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών προσφέρει

Η ανακύκλωση, λοιπόν, ηλεκτρονικών συσκευών προσφέρει… Προσφέρει περιβαλλοντική ικανοποίηση στους καταναλωτές κυρίως των λεγόμενων «αναπτυγμένων» χωρών, προσφέρει αρρώστιες, άθλιες συνθήκες ζωής και θάνατο για τους φτωχοδιάβολους «των αναπτυσσόμενων» και «τρίτων» χωρών και τέλος προσφέρει πολύ χρήμα για τους εμπόρους και τους διακινητές των ηλεκτρονικών αποβλήτων, που δεν είναι άλλοι από τα Κράτη και συνεργαζομένων ιδιωτικών εταιριών που κάνουν σκουπιδομπίζνες.

Όσο η καταναλωτική μανία θα συνεχίζει, τόσο το πρόβλημα θα πολλαπλασιάζεται. Όσο η ψευδής ανάγκη για αγορά νέων συσκευών, πιο αναβαθμισμένων από τις προηγούμενες με μόνο σκοπό το κέρδος των εταιριών· η μόδα και η εισαγωγή καταναλωτικών γιορτών όπως η πρόσφατη Black Friday, θα συνεχίζουν να αποτελούν θλιβερή πραγματικότητα στο παρόν, τόσο το μέλλον θα διαγράφεται δυσοίωνο για το περιβάλλον όσο και για τον άνθρωπο, που σαν το Σίσυφο θα σπρώχνει μια πέτρα που ποτέ δεν θα φτάνει στο σκοπό του.

Το Κράτος και η εξουσία δημιουργούν ψευδαισθήσεις, ψεύτικες ανάγκες και αποπροσανατολίζουν την πραγματική ευτυχία, σε αντικείμενα, σε μόδες, σε καταναλωτικά πρότυπα που παράγουν καταθλίψεις, εθισμούς και δυστυχία.

Το Ανθρωπόκαινο

Πολλοί λένε ότι γεωλογικά ζούμε την εποχή του Ανθρωπόκαινου ακολουθώντας τους προηγούμενους γεωλογικούς αιώνες όπως το Ολόκαινο, το Πλειστόκαινο, το Πλειόκαινο κτλ. Το Ανθρωπόκαινο, λοιπόν είναι ο γεωλογικός αιώνας όπου ο άνθρωπος έχει αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στον πλανήτη. Πολλοί την αρχή του την τοποθετούν την χρονιά της ρίψης των δύο ατομικών βομβών στην Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, ενώ άλλοι προτείνουν για αρχή μια αρκετά παλαιότερη εποχή, αυτήν της λεγόμενης εποχής της βιομηχανικής επανάστασης.

Λίγη σημασία έχει για το που θα κάτσει τελικά η μπίλια. Για εμάς η εποχή που έκανε την εμφάνισή του το πρώτο πλαστικό ήταν καθοριστικής σημασίας γιατί το αποτύπωμά του στον πλανήτη θα είναι αιώνιο. Οι αρχαιολόγοι του μέλλοντος, όταν το πετρέλαιο θα έχει τελειώσει, θα μελετούν τα υλικά κατάλοιπά μας και ίσως να μας κατατάξουν στην αρχαιολογική εποχή του Πλαστικού, στον γεωλογικό αιώνα του Ανθρωπόκαινου, ακολουθώντας εκείνες τις αρχαιολογικές εποχές του Λίθου, του Χαλκού και του Σιδήρου. Όπως σήμερα μελετούν τέχνεργα από λίθο και πηλό για να μπορέσουν να καταλάβουν τους ανθρώπους του παρελθόντος, τις σχέσεις τους, τα πιστεύω τους, τις ιδέες τους κλπ, έτσι και εκείνοι θα μας μελετούν με βάση το πλαστικό και τις αλλαγές του (σύνθεση, κατασκευή αντικειμένων κλπ) μέσα στα χρόνια. Τι θλιβερό να μπορεί κάποιος να σε κρίνει από ένα υλικό τόσο εξουσιαστικά κεντρικά καθοδηγούμενο, από ένα υλικό και ένα αντικείμενο που δεν έχει τίποτα από την προσωπικότητά σου, που το ίδιο αντικείμενο μπορεί να είναι ίδιο σ’ όλο τον πλανήτη. Να μην εκφράζει αυτά που σκέφτεσαι, τις ιδέες σου και αυτά που ονειρεύεσαι. Ίσως τελικά στο μέλλον να φαίνεται πιο ξεκάθαρα πόσο καθοδηγούμενα, μαζικά και παγκοσμιοποιημένα ζούμε και πόσο η ανάγκη για καταστροφή αυτού του εξουσιαστικού κόσμου είναι σήμερα αναγκαία. Ίσως αυτοί που θα ψάχνουν στο μέλλον, να είναι ήδη ελεύθεροι από τα παραπάνω δεσμά, να είναι τα δικά μας ελεύθερα παιδιά. Όλα αυτά, μόνο από ένα υλικό, το πλαστικό!

Ελευθερόκοκκος

2 σχόλια: